eribiology: 1.2 Το κύτταρο - Ερωτήσεις & Χρήσιμα links -Βιολογία Γ' Γυμνασίου

1. Τι λέει η Κυτταρική θεωρία;
1) H θεμελιώδης δομική και λειτουργική μονάδα όλων των οργανισμών είναι το κύτταρο.

2) Κάθε κύτταρο προέρχεται από ένα άλλο κύτταρο. (σελ. 21)

2. Τι είναι το κύτταρο;
H θεμελιώδης δομική και λειτουργική μονάδα όλων των οργανισμών (σελ. 21)

3. Ποια είδη μικροσκοπίων γνωρίζετε;

Οπτικό & ηλεκτρονικό (σελ. 21)
4. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα κύτταρα ανάλογα με την παρουσία σε αυτά πυρηνικής μεμβράνης που περιβάλλει το γενετικό τους υλικό; Ποια έχουν πυρηνική μεμβράνη και ποια όχι; Να αναφερθούν παραδείγματα.
Σε ευκαρυωτικά (έχουν πυρηνική μεμβράνη π.χ. ζωικά, φυτικά, πρωτόζωα) και προκαρυωτικά (δεν έχουν π.χ. βακτήρια) (σελ. 21-22)
5. Ποια είναι τα κύρια μέρη ενός ευκαρυωτικού κυττάρου;

Πυρήνας, κυτταρόπλασμα & πλασματική μεμβράνη (σελ. 22)
6. Aπο τι αποτελείται η πλασματική μεμβράνη;

Αποτελείται από πρωτεϊνες και λιπίδια (σελ. 22)
7. Ποιος είναι ο ρόλος της πλασματικής μεμβράνης;
Περιβάλλει, διαχωρίζει και εξατομικεύει το κύτταρο από το περιβάλλον του. Ελέγχει τις ουσίες που εισέρχονται και εξέρχονται σε/από αυτό. (σελ. 22)

8. Ποιος είναι ο ρόλος του πυρήνα;
Αποτελεί το «κέντρο ελέγχου» του κυττάρου. Εκεί βρίσκεται το γενετικό υλικό (DNA) στο οποίο είναι καταγραμμένες οι πληροφορίες για όλα τα χαρακτηριστικά του κυττάρου (δομικά και λειτουργικά). (σελ. 22)
9. Ποια είναι η σημασία των πόρων της πυρηνικής μεμβράνης;

Ο πυρήνας περιβάλλεται από διπλή μεμβράνη (πυρηνική) με ανοίγματα (πόρους), μέσω των οποίων γίνεται ανταλλαγή μορίων μεταξύ του πυρήνα και του υπόλοιπου κυττάρου. (σελ. 22)
10. Τι είναι το κυτταρόπλασμα;
Τον χώρο ανάμεσα στην πλασματική μεμβράνη και στον πυρήνα καταλαμβάνει το κυτταρόπλασμα. Στο κυτταρόπλασμα υπάρχουν διάφορα οργανίδια, τα οποία επιτελούν τις διάφορες λειτουργίες του κυττάρου. (σελ. 22)
11. Ποια οργανίδια βρίσκονται στο κυτταρόπλασμα;

Ενδοπλασματικό δίκτυο, σύμπλεγμα Golgi, λυσοσώματα, κενοτόπια, μιτοχόνδρια, χλωροπλάστες (σελ. 22-23)

12. Ποιες μορφές ενδοπλασματικού δικτύου γνωρίζετε και ποια η βασική διαφορά μεταξύ τους;
Στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο διακρίνουμε δύο μορφές ενδοπλασματικού δικτύου, το αδρό και το λείο. Στην επιφάνεια του αδρού ενδοπλασματικού δικτύου υπάρχουν μικροί σχηματισμοί, τα ριβοσώματα, που του δίνουν όψη αδρή (τραχιά). Τα ριβοσώματα αποτελούνται από πρωτεΐνες και RNA. Σε αυτά γίνεται η σύνθεση των πρωτεϊνών. Ριβοσώματα υπάρχουν επίσης ελεύθερα στο κυτταρόπλασμα. Συνέχεια του αδρού αποτελεί το λείο ενδοπλασματικό δίκτυο, στο οποίο δεν υπάρχουν ριβοσώματα. Η λειτουργία του έχει σχέση με τη σύνθεση λιπιδίων και την αποθήκευση διάφορων πρωτεϊνών. (σελ. 23)

13. Πού βρίσκονται τα ριβοσώματα, ποιος ο ρόλος τους και από τι αποτελούνται;

Βρίσκονται στην επιφάνεια του αδρού ενδοπλασματικού δικτύου αλλά και στο κυτταρόπλασμα. Τα ριβοσώματα αποτελούνται από πρωτεΐνες και RNA. Σε αυτά γίνεται η σύνθεση των πρωτεϊνών. (σελ. 23)

14. Ποιος είναι ο ρόλος του συμπλέγματος Gοlgi;

Το σύμπλεγμα αυτό αποτελείται από ένα σύνολο παράλληλων πεπλατυσμένων σάκων στους οποίους οι πρωτεΐνες, μετά τη σύνθεσή τους, τροποποιούνται και παίρνουν την τελική τους μορφή. (σελ. 23)
15. Ποιος είναι ο ρόλος των λυσοσωμάτων;

Περιέχουν δραστικά ένζυμα, τα οποία συντελούν στη διάσπαση ουσιών, π.χ. πρωτεϊνών, αλλά και μικροοργανισμών, όπως είναι, για παράδειγμα, τα διάφορα μικρόβια που μολύνουν τον οργανισμό μας. (σελ. 23)
16. Ποιος είναι ο ρόλος των χυμοτοπίων;

Αποτελούν αποθήκες θρεπτικών ουσιών για το φυτικό κύτταρο και καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του. (σελ. 23)

17. Πότε σχηματίζονται τα πεπτικά κενοτόπια;

Σχηματίζονται όταν εισέρχονται στο ζωικό κύτταρο τροφικά σωματίδια ή μικροοργανισμοί που, στη συνέχεια, θα χρησιμοποιηθούν ή θα καταστραφούν. (σελ. 23)

18. Ποιος είναι ο ρόλος του μιτοχονδρίου;
Ο ρόλος τους είναι να εξασφαλίζουν ενέργεια, που είναι απαραίτητη για τις λειτουργίες του κυττάρου. Η απαραίτητη ενέργεια απελευθερώνεται από τη διάσπαση χημικών ενώσεων που συμβαίνει κατά την κυτταρική αναπνοή. Η διαδικασία αυτή γίνεται με τη βοήθεια ειδικών ενζύμων που υπάρχουν στο εσωτερικό των μιτοχονδρίων. (σελ. 23)
19. Τι είναι η κυτταρική αναπνοή και πού γίνεται σε ευκαρυωτικό κύτταρο;

Είναι η διαδικασία κατά την οποία απελευθερώνεται η ενέργεια που είναι απαραίτητη για τις λειτουργίες του κυττάρου από τη διάσπαση χημικών ενώσεων. Η διαδικασία αυτή γίνεται με τη βοήθεια ειδικών ενζύμων που υπάρχουν στο εσωτερικό των μιτοχονδρίων. (σελ. 23)
20. Όλα τα κύτταρα έχουν τον ίδιο αριθμό μιτοχονδρίων;
αριθμός των μιτοχονδρίων ποικίλλει ανάλογα με τις ενεργειακές ανάγκες του κυττάρου. Έτσι, τα μυϊκά κύτταρα του ανθρώπου διαθέτουν πολλά μιτοχόνδρια, ενώ άλλα κύτταρα έχουν λιγότερα.
21. Ποια κύτταρα περιέχουν χλωροπλάστες; Ποιος είναι ο ρόλος του χλωροπλάστη;

Τα φυτικά κύτταρα περιέχουν χλωροπλάστες. Στα οργανίδια αυτά γίνεται η φωτοσύνθεση, κατά την οποία απλά ανόργανα μόρια (π.χ. διοξείδιο του άνθρακα και νερό) μετατρέπονται με τη βοήθεια της ηλιακής ενέργειας σε οργανικά (π.χ. γλυκόζη). Ταυτόχρονα απελευθερώνεται οξυγόνο. Οι χλωροπλάστες περιέχουν ειδικά ένζυμα και άλλα μόρια, όπως χλωροφύλλη, που είναι απαραίτητα για τη φωτοσύνθεση. Παρ’ ότι οι χλωροπλάστες βρίσκονται μόνο στα φωτοσυνθετικά κύτταρα, τα οργανικά μόρια και το οξυγόνο που παράγουν είναι απαραίτητα για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών και τη διατήρηση της ζωής όλων των οργανισμών της Γης. (σελ. 23)
22.Τι είναι η φωτοσύνθεση και πού γίνεται σε ευκαρυωτικό κύτταρο;
Κατά τη φωτοσύνθεση απλά ανόργανα μόρια (π.χ. διοξείδιο του άνθρακα και νερό) μετατρέπονται με τη βοήθεια της ηλιακής ενέργειας σε οργανικά (π.χ. γλυκόζη). Ταυτόχρονα απελευθερώνεται οξυγόνο. Οι χλωροπλάστες περιέχουν ειδικά ένζυμα και άλλα μόρια, όπως χλωροφύλλη, που είναι απαραίτητα για τη φωτοσύνθεση. (σελ. 23)
23. Ποιες οι διαφορές μεταξύ μιτοχονδρίου και χλωροπλάστη;
Τα μιτοχόνδρια βρίσκονται και στα ζωικά και στα φυτικά κύτταρα, ενώ οι χλωροπλάστες μόνο στα φυτικά. Στα μιτοχόνδρια γίνεται η κυτταρική αναπνοή, ενώ στους χλωροπλάστες η φωτοσύνθεση.
24. Τι είδους κενοτόπια συναντάμε στα ζωικά κύτταρα και τι είδους στα φυτικά;
Πεπτικά κενοτόπια στα ζωικά και χυμοτόπια στα φυτικά.

25. Τι είναι το κυτταρικό τοίχωμα, ποιος ο ρόλος του και από τι αποτελείται;
Το τοίχωμα αυτό περιβάλλει την πλασματική μεμβράνη των φυτικών κυττάρων. Έχει κυρίως στηρικτικό ρόλο. Είναι συμπαγές, ανθεκτικό και αποτελείται από πολυσακχαρίτες, κυριότερος από τους οποίους είναι η κυτταρίνη. (σελ. 23)

26. Σε τι διαφέρει ένα φυτικό από ένα ζωικό κύτταρο;

	Ζωικό	Φυτικό
Χλωροπλάστες		Χ
Χυμοτόπια		Χ
Κυτταρικό τοίχωμα		Χ
Πεπτικά κενοτόπια	Χ

(σελ. 23)

Tα υπόλοιπα (δηλαδή πυρήνας, πλασματική μεμβράνη, πυρηνική μεμβράνη, μιτοχόνδρια, κυτταρόπλασμα, ενδοπλασματικό δίκτυο, ριβοσώματα, σύμπλεγμα Golgί) υπάρχουν και στα δύο.

24)

27. Τι γνωρίζετε για τη δομή των βακτηρίων;

Τα κύτταρα των οποίων το γενετικό υλικό (DNA) δεν περιβάλλεται από πυρηνική μεμβράνη ονομάζονται προκαρυωτικά. Οι πλέον χαρακτηριστικοί προκαρυωτικοί οργανισμοί είναι τα βακτήρια. Τα βακτήρια είναι μονοκύτταροι οργανισμοί, το κύτταρό τους είναι μικρότερο από το ευκαρυωτικό και δεν διαθέτουν οργανίδια. Η δομή τους είναι απλή. Περιβάλλονται από πλασματική μεμβράνη, η οποία έχει ίδια δομή με αυτή του ευκαρυωτικού κυττάρου, και στο κυτταρόπλασμά τους υπάρχουν ελεύθερα ριβοσώματα στα οποία γίνεται η πρωτεϊνοσύνθεση. Η πλασματική τους μεμβράνη περιβάλλεται από κυτταρικό τοίχωμα, το οποίο έχει διαφορετική χημική σύσταση από αυτή του φυτικού κυττάρου. Σε ορισμένα βακτήρια το κυτταρικό τοίχωμα περιβάλλεται από ένα άλλο περίβλημα, την κάψα. Συχνά διαθέτουν ειδικούς σχηματισμούς (μαστίγια ή βλεφαρίδες) οι οποίοι εξυπηρετούν τη μετακίνησή τους. (σελ. 24)

28. Πώς αντιμετωπίζουν τα βακτήρια τις αντίξοες συνθήκες;

Ορισμένα βακτήρια, όταν βρεθούν σε αντίξοες περιβαλλοντικές συνθήκες (π.χ. πολύ υψηλές ή πολύ χαμηλές θερμοκρασίες), αφυδατώνονται και μετατρέπονται σε ανθεκτικές μορφές που ονομάζονται ενδοσπόρια. Όταν οι συνθήκες ξαναγίνουν ευνοϊκές, από κάθε ενδοσπόριο θα προκύψει ένα βακτήριο. (σελ. 24)
29. Πώς κινούνται οι μονοκύτταροι οργανισμοί;

Μαστίγια, βλεφαρίδες, ψευδοπόδια (σελ. 25)
30. Ποιοι οργανισμοί φωτοσυνθέτουν;
Φυτά, φύκη, κυανοβακτήρια
31. Πώς διακρίνονται οι οργανισμοί ανάλογα με τον αριθμό των κυττάρων τους; Να αναφερθούν παραδείγματα.
Μονοκύτταροι π.χ. βακτήριο, αμοιβάδα & πολυκύτταροι π.χ. άνθρωπος, παπαρούνα

32. Ποιες οι διαφορές μεταξύ μονοκύτταρων και πολυκύτταρων οργανισμών;
Οι μονοκύτταροι οργανισμοί αποτελούνται από ένα κύτταρο, το οποίο επιτελεί όλες τις λειτουργίες που απαιτούνται για την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή του οργανισμού. Οι πολυκύτταροι οργανισμοί αποτελούνται από πολλά διαφορετικά ευκαρυωτικά κύτταρα. Τα κύτταρα αυτά παρουσιάζουν ομοιότητες αλλά και διαφορές που αφορούν τη δομή και τη λειτουργία τους. Παράλληλα όμως συνεργάζονται μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να μπορεί να λειτουργήσει και να επιβιώσει ολόκληρος ο οργανισμός. (σελ. 24)
33. Τα κύτταρα ενός πολυκύτταρου οργανισμού είναι ίδια μεταξύ τους; Αν όχι, σε τι διαφέρουν;
Όχι, διαφέρουν στη δομή & τη λειτουργία.
34. Mπορεί ένα κύτταρο ενός πολυκύτταρου οργανισμού να ζήσει ανεξάρτητα από τον υπόλοιπο οργανισμό; Αν όχι, γιατί; Όχι, τα κύτταρα ενός πολυκύτταρου οργανισμού συνεργάζονται μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να μπορεί να λειτουργήσει και να επιβιώσει ολόκληρος ο οργανισμός. (σελ. 24)

35. Ποιες οι βασικές δομικές ομοιότητες και διαφορές μεταξύ ευκαρυωτικών και προκαρυωτικών οργανισμών; Να αναφερθούν παραδείγματα.
Ομοιότητες

Και τα δύο έχουν κυτταρόπλασμα, πλασματική μεμβράνη και ριβοσώματα.
Διαφορές
Οι ευκαρυωτικοί οργανισμοί (π.χ. άνθρωπος, ζώα, παπαρούνα, πρωτόζωα, μύκητες) αποτελούνται από κύτταρα που περιέχουν πυρήνα, ενώ τα κύτταρα των προκαρυωτικών οργανισμών (π.χ. βακτήρια, κυανοβακτήρια) δεν έχουν πυρήνα. Επιπλέον, στα κύτταρα των ευκαρυωτικών οργανισμών υπάρχουν οργανίδια (δηλ. μιτοχόνδρια κ.λ.π) ενώ στα προκαρυωτικά όχι.

Στο παρακάτω link μπορείτε να λύσετε ένα σταυρόλεξο για το κύτταρο!
file:///D:/ΠΥ/GYMNASIO/biology/g%20gymnasiou/cell/index.htm
Ανατομία κυττάρου (αγγλικά)
http://www.johnkyrk.com/CellIndex.html
A tour of the cell (αγγλικά)
http://www.nsf.gov/news/overviews/biology/interactive.jsp
Το ευκαρυωτικό κύτταρο

http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/6666?locale=el
Χρωματίζοντας τα μέρη του φυτικού κυττάρου
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3086?locale=el
Το εσωτερικό του κυττάρου
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/4933?locale=el

To εσωτερικό του κυττάρου

https://learn.genetics.utah.edu/content/cells/insideacell/

Εικονικό μικροσκόπιο
http://www.udel.edu/biology/ketcham/microscope/scope.html
Παρατήρηση φυτικών και ζωικών κυττάρων
https://www.youtube.com/watch?v=Jy2f_Vl_6rs
Παρατήρηση φυτικών κυττάρων στο μικροσκόπιο
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5122?locale=el
Δείτε τις 20 καλύτερες φωτογραφίες από μικροσκόπιο

eribiology

Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου 2012

1.2 Το κύτταρο - Ερωτήσεις & Χρήσιμα links -Βιολογία Γ' Γυμνασίου

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας