Ερωτήσεις 5.1 - Βιολογία Γ' Γυμνασίου

1. Τι είναι τα γονίδια; 

Τμήματα DNA που περιέχουν τις γενετικές πληροφορίες. (σελ. 96) 

2. Από τι αποτελούνται οι πρωτεϊνες;        

Από αμινοξέα (σελ. 96)                                                                                               

3. Πώς καθορίζεται η έκφραση των ιδιοτήτων ενός οργανισμού;                                                                     Από τα γονίδια και το περιβάλλον. (σελ. 96)                                                                                                
4. Τι είναι τα χρωμοσώματα και από τι αποτελούνται;                                                                                      Στα ευκαρυωτικά κύτταρα το γενετικό υλικό εντοπίζεται κυρίως στον πυρήνα και σχηματίζει δομές οι οποίες ονομάζονται χρωμοσώματα. Κάθε χρωμόσωμα δομείται κυρίως από DNA, το οποίο συσπειρώνεται με τη βοήθεια πρωτεϊνών. (σελ. 96)                                                                                                 

5. Πόσα χρωμοσώματα έχει ένα ανθρώπινο σωματικό κύτταρο;                                                                          46 που είναι ανά δύο όμοια (σελ. 96)                            

6. Ποια χρωμοσώματα ονομάζονται ομόλογα;               

Κάθε ζευγάρι χρωμοσωμάτων που έχουν ίδιο σχήμα και μέγεθος ονομάζονται ομόλογα. Τα ομόλογα χρωμοσώματα περιέχουν γενετικές πληροφορίες που αφορούν τις ίδιες ιδιότητες σε αντίστοιχες θέσεις. (σελ. 96)                                                                                                                                                                      7. Πώς μελετούμε τα χρωμοσώματα;  

Με τον καρυότυπο  (σελ.96)  

8. Τι είναι καρυότυπος; 

Ο καρυότυπος είναι η απεικόνιση των χρωμοσωμάτων ενός κυττάρου ταξινομημένων σε ζεύγη, κατά ελαττούμενο μέγεθος.  (σελ. 96)                                                                                                 

9. Ποιοι οργανισμοί ονομάζονται διπλοειδείς και ποιοι απλοειδείς; 

 Οι οργανισμοί των οποίων τα κύτταρα περιέχουν ομόλογα χρωμοσώματα χαρακτηρίζονται ως διπλοειδείς (2n) και είναι συνήθως ανώτεροι οργανισμοί. Σε άλλους οργανισμούς, όπως είναι οι προκαρυωτικοί και οι περισσότεροι μονοκύτταροι ευκαρυωτικοί, τα χρωμοσώματα δεν είναι ανά δύο όμοια και δεν μπορούμε να τα τοποθετήσουμε σε ζεύγη. Οι οργανισμοί αυτοί χαρακτηρίζονται ως απλοειδείς (1n). (σελ.96-97)                                                                                     

10. Πώς καθορίζεται το φύλο στον άνθρωπο;     

Στον άνθρωπο αλλά και σε ορισμένους άλλους οργανισμούς το φύλο καθορίζεται από ένα ζεύγος χρωμοσωμάτων, τα οποία ονομάζονται φυλετικά. Η παρουσία του χρωμοσώματος Y είναι αυτή που χαρακτηρίζει το αρσενικό άτομο (ΧY), ενώ η απουσία του καθορίζει το θηλυκό (ΧΧ). (σελ. 97)                                       

11. Ποια χρωμοσώματα ονομάζονται αυτοσωμικά και ποια φυλετικά;      

Στον άνθρωπο αλλά και σε ορισμένους άλλους οργανισμούς το φύλο καθορίζεται από ένα ζεύγος χρωμοσωμάτων (X και Υ), τα οποία ονομάζονται φυλετικά. Τα υπόλοιπα χρωμοσώματα δεν σχετίζονται με το φύλο και ονομάζονται αυτοσωμικά (ή αυτοσώματα).  (σελ. 97)                                                     

12. Πόσα αυτοσωμικά και πόσα φυλετικά χρωμοσώματα υπάρχουν σε α) σωματικό κύτταρο άντρα β) σωματικό κύτταρο γυναίκας γ) ωάριο δ) σπερματοζωάριο;                                                                                             α) Στα σωματικά κύτταρα ενός άνδρα υπάρχουν 44 (22 ζεύγη) αυτοσωμικά και τα φυλετικά χρωμοσώματα Χ και Y. β) Στα σωματικά κύτταρα μιας γυναίκας υπάρχουν 44 (22 ζεύγη) αυτοσωμικά και το φυλετικό χρωμόσωμα Χ δύο φορές.    

γ) σε ωάριο υπάρχουν 22 αυτοσωμικά και ένα Χ

δ) Σε σπερματοζωάριο υπάρχουν 22 αυτοσωμικά και ένα φυλετικό είτε Χ είτε Υ (σελ.97)                                                                                                                

13. Πόσα χρωμοσώματα από κάθε ζεύγος κληρονομεί ένα παιδί από κάθε γονέα του;                                     Το ένα χρωμόσωμα κάθε ζεύγους το έχουμε πάρει από τον πατέρα μας και το άλλο από τη μητέρα μας. (σελ. 97)