2.4Α Πρόσληψη ουσιών & πέψη στον άνθρωπο - Βιολογία Α' Γυμνασίου

Περίληψη

Το πεπτικό σύστημα αποτελείται από τα όργανα του πεπτικού σωλήνα και τους προσαρτημένους αδένες (σιελογόνοι, συκώτι, πάγκρεας). Η πέψη αρχίζει στη στοματική κοιλότητα. Τα δόντια μασούν και τεμαχίζουν την τροφή. Στη μάσηση βοηθά και η γλώσσα, ένα ευκίνητο μυώδες όργανο το οποίο είναι και το αισθητήριο της γεύσης. Η τροφή ανακατεύεται με το σάλιο, το οποίο παράγεται από τους σιελογόνους αδένες και περιέχει ένζυμα όπως η αμυλάση, που βοηθά στη διάσπαση του αμύλου. Με αυτόν τον τρόπο σχηματίζεται τελικά ο βλωμός (μπουκιά). Έπειτα, ο βλωμός με την γλώσσα περνά στον φάρυγγα και κατόπιν στον οισοφάγο, ο οποίος με περισταλτικές κινήσεις τον προωθεί στο στομάχι. Εκεί αναμειγνύεται με το γαστρικό υγρό, το οποίο περιέχει ένζυμα και υδροχλωρικό οξύ, που βοηθούν στη διάσπαση των πρωτεϊνών κι έτσι ο βλωμός μετατρέπεται σε χυλό. Επιπλέον, το υδροχλωρικό οξύ καταστρέφει τους μικροοργανισμούς που περιέχονται στην τροφή μας. Έπειτα, η τροφή περνά στο πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου, το δωδεκαδάκτυλο. Εδώ ολοκληρώνεται η διάσπαση των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων με τη βοήθεια του παγκρεατικού υγρού, που παράγεται από το πάγκρεας. Εδώ γίνεται και η διάσπαση των λιπών με τη βοήθεια της χολής που εκκρίνεται από το συκώτι. Στο λεπτό έντερο γίνεται και η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, με τη βοήθεια αναδιπλώσεων του εσωτερικού τοιχώματος του εντέρου, των εντερικών λαχνών. Έτσι, οι θρεπτικές ουσίες περνούν στην κυκλοφορία του αίματος, για να οδηγηθούν σε όλα τα μέρη του οργανισμού μας. Συστατικά που δε διασπώνται και δεν απορροφώνται, όπως οι φυτικές ίνες, που αποτελούνται από κυτταρίνη, περνούν στο παχύ έντερο. Εκεί απορροφάται ένα μεγάλο μέρος του νερού και σχηματίζονται τα κόπρανα, τα οποία στη συνέχεια αποβάλλονται από τον πρωκτό.

Περισταλτικές κινήσεις

Τα όργανα του πεπτικού συστήματος & οι προσαρτημένοι αδένες

Δείτε ένα video για την πέψη των πρωτεϊνών, των λιπών & των υδατανθράκων εδώ.

Quiz στο πεπτικό σύστημα εδώ.

Ερωτήσεις

1. Ποια όργανα αποτελούν το πεπτικό σύστημα; 

2. Ποιοι αδένες είναι προσαρτημένοι στο πεπτικό σύστημα των σπονδυλωτών και ποιος ο ρόλος τους; 

3. Να περιγραφεί η πορεία της τροφής. 

4. Τι συμβαίνει στη στοματική κοιλότητα; 

5. Ποιος είναι ο ρόλος του σάλιου;                                                                                                          
    
6. Ποιος είναι ο ρόλος των δοντιών κατά την πέψη;                                                                                    

7. Τι συμβαίνει στο στομάχι; 

8. Ποιος είναι ο ρόλος του γαστρικού υγρού;                                                                                         

9. Τι συμβαίνει στο λεπτό έντερο; 

10. Τι είναι το δωδεκαδάχτυλο;                                                                                                                

11. Ποιος είναι ο ρόλος των λάχνων του λεπτού εντέρου;

12. Ποια είναι η τύχη των θρεπτικών συστατικών που προκύπτουν από την πέψη της τροφής;                                                                                        
13. Ποια είναι η τύχη των συστατικών που δε διασπώνται και δεν απορροφώνται;