ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΧΡΗΣΙΜΑ LINKS ΣΤΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ

1.    Ποιος είναι ο ρόλος του κυκλοφορικού συστήματος;

2.    Ποια είναι τα όργανα του κυκλοφορικού συστήματος;

3.    Ποιο σύστημα είναι στενά συνδεδεμένο με το κυκλοφορικό και τι κυκλοφορεί μέσα σ’ αυτό;

4.    Ποιο είναι το κύριο όργανο του κυκλοφορικού συστήματος, πού βρίσκεται, τι σχήμα και τι μέγεθος έχει και από τι είδους ιστό αποτελείται;

5.    Από πόσους και ποιους χώρους αποτελείται η καρδιά;

6.    Υπάρχει επικοινωνία ανάμεσα στους δύο κόλπους ή στις δύο κοιλίες;

7.    Γιατί οι κοιλίες έχουν παχύτερα τοιχώματα από τους κόλπους;  

8.    Γιατί η αριστερή κοιλία έχει παχύτερα τοιχώματα από τη δεξιά;

9.    Πώς εξασφαλίζεται η μονόδρομη ροή του αίματος σε κάθε σύσπαση της καρδιάς;

10. Πού υπάρχουν βαλβίδες και ποιος ο ρόλος τους;

11. Γιατί η καρδιά είναι μια αντλία αναρροφητική και ταυτόχρονα συμπιεστική;

12. Ποια είναι η προέλευση, η περιεκτικότητα σε οξυγόνο και η περαιτέρω πορεία  του αίματος που φτάνει στο δεξιό κόλπο;

13. Ποια είναι η προέλευση, η περιεκτικότητα σε οξυγόνο και η περαιτέρω πορεία του αίματος που φτάνει στον αριστερό κόλπο;

14. Σε ποιο διαμέρισμα της καρδιάς καταλήγει το αίμα που προέρχεται από τους πνεύμονες και ποια η σύστασή του σε οξυγόνο;

15.  Σε ποιο διαμέρισμα της καρδιάς καταλήγει το αίμα που προέρχεται από την περιφέρεια και ποια η σύστασή του σε οξυγόνο;

16.  Πώς ονομάζεται το μεγάλο αγγείο που μεταφέρει αίμα από την καρδιά προς τους πνεύμονες;

17.  Γιατί το αίμα πηγαίνει στους πνεύμονες;

18.  Τι είναι η αορτή;

19. Ποια είναι η πορεία του πλούσιου σε διοξείδιο του άνθρακα αίματος από τα διάφορα σημεία του σώματος μέχρι να καταλήξει πάλι σε αυτά αλλά πλούσιο σε οξυγόνο;

20. Πού οφείλονται οι παλμοί;

21. Ποιος είναι ο φυσιολογικός αριθμός παλμών α) στους ενήλικες β) σε ένα μωρό κατά τη γέννησή του;

22. Γιατί οι καρδιακοί παλμοί ενός βρέφους την στιγμή της γέννησης του μπορεί να φτάσουν μέχρι και 130 ανά λεπτό;

23. Πότε η καρδιά αναγκάζεται να αυξήσει το ρυθμό λειτουργίας της;

24. Ποιες κατηγορίες αιμοφόρων αγγείων γνωρίζετε και ποιος ο ρόλος καθεμιάς;

25. Να συγκρίνετε τις αρτηρίες με τις φλέβες.

26. Να συγκρίνετε τα είδη των αιμοφόρων αγγείων ως προς τη διάμετρό τους, το πάχος των τοιχωμάτων τους και την ύπαρξη, στο εσωτερικό τους, βαλβίδων.

27. Πώς ονομάζονται οι διακλαδώσεις των αρτηριών και των φλεβών;

28. Πώς διοχετεύεται το αίμα στις αρτηρίες;

29. Τι ονομάζουμε σφυγμό και πού ανιχνεύεται;

30. Ποια σχέση έχουν ο ρυθμός των σφυγμών των αρτηριών και των παλμών της καρδιάς;

31. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ σφυγμού και καρδιακού παλμού;

32. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες αρτηρίες του σώματος;

33.  Σε ποια αιμοφόρα αγγεία το αίμα εμφανίζει μεγαλύτερη πίεση και γιατί;

34. Γιατί οι αρτηρίες έχουν περισσότερο μυϊκό ιστό στα τοιχώματά τους από τις φλέβες;

35.  Σε ποιο αγγείο βρίσκεται ανά πάσα στιγμή το μεγαλύτερο ποσοστό της συνολικής ποσότητας αίματος;

36. Ποια αγγεία έχουν βαλβίδες και ποιος ο ρόλος τους;

37. Τι ποσοστό της συνολικής ποσότητας αίματος βρίσκεται ανά πάσα στιγμή στις φλέβες και τα φλεβίδια;

38. Γιατί λέμε ότι οι φλέβες λειτουργούν σαν δεξαμενές αίματος;

39. Πώς συνδέονται οι φλέβες µε τις αρτηρίες;

40. Ποια είναι τα πολυπληθέστερα και λεπτότερα αιμοφόρα αγγεία;

41. Ποια είναι η διάμετρος των τριχοειδών αγγείων;

42. Από τι αποτελούνται τα τοιχώματα των τριχοειδών;

43. Πώς γίνεται η ανταλλαγή του οξυγόνου και του διοξειδίου του άνθρακα στα τριχοειδή;

44. Γιατί τα τριχοειδή έχουν πολύ λεπτά τοιχώματα;

45. Τι εκφράζει ο όρος «πίεση του αίματος»;

46. Ποια πίεση ονομάζεται συστολική και ποια διαστολική;

47. Πώς μεταβάλλεται η πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αγγείων, καθώς αυτό κινείται από τις αρτηρίες προς τις φλέβες μέσω των τριχοειδών και πού οφείλεται αυτή η μεταβολή;

48. Με ποιον τρόπο διευκολύνεται η ανταλλαγή ουσιών μεταξύ τριχοειδών και κυττάρων;

49. Σε ποια αιμοφόρα αγγεία το αίμα ρέει με μικρότερη ταχύτητα και γιατί;

50. Ποιοι παράγοντες συμβάλλουν στη ροή φλεβικού αίματος προς την καρδιά;

51. Πώς μεταβάλλεται η πίεση με την αύξηση της ηλικίας;

52. Τι είναι υπέρταση, ποιων οργάνων η λειτουργία κινδυνεύει εξαιτίας της υπέρτασης και ποιοι παράγοντες μας προφυλάσσουν από την εμφάνισή της;

53. Πώς ονομάζεται η παθολογική μείωση της αρτηριακής πίεσης;

54. Ποια είναι τα συστατικά του αίματος;

55. Ποια είναι τα έμμορφα συστατικά του αίματος, ποιος ο ρόλος τους, τι ποσοστό του όγκου του αίματος καταλαμβάνουν και πού παράγονται;

56. Βρείτε δύο οστά που παράγουν κύτταρα του αίματος.

57. Πόσα λίτρα αίματος υπάρχουν σε έναν ενήλικα κατά μέσο όρο;

58. Ποια είναι τα περισσότερα κύτταρα του αίµατος;

59. Tι σχήμα έχουν  τα ώριμα ερυθρά αιμοσφαίρια και γιατί;

60. Πού οφείλεται το κόκκινο χρώμα των ερυθρών αιμοσφαιρίων;

61. Τι είναι η αιμοσφαιρίνη και ποιος ο ρόλος της;

62. Πώς ονομάζεται ο κύριος τύπος αιμοσφαιρίνης στους ενήλικες και ποια η δομή της;

63. Ποιος ο χρόνος ζωής των ερυθρών αιμοσφαιρίων; Σε ποια όργανα καταστρέφονται;

64. Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι ενώ τα ερυθρά αιμοσφαίρια έχουν περιορισμένο χρόνο ζωής, ο αριθμός τους διατηρείται σταθερός;

65. Γιατί άνθρωποι που ζουν σε μεγάλο υψόμετρο έχουν περισσότερα ερυθροκύτταρα; Πώς επιτυγχάνεται αυτό;

66. Να εξηγήσετε πού οφείλεται η ερυθρότητα στο πρόσωπο των ορειβατών, όταν βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο.

67. Να συγκρίνετε την αιμοσφαιρίνη με την οξυαιμοσφαιρίνη.

68. Το αίμα που διοχετεύεται διαμέσου της πνευμονικής αρτηρίας στους πνεύμονες έχει σκούρο κόκκινο χρώμα. Γιατί συμβαίνει αυτό;

69. Σε ποιες κατηγορίες χωρίζονται τα λευκά αιμοσφαίρια και ποια κύτταρα περιλαμβάνει η κάθε κατηγορία; Ποια από τα παραπάνω κύτταρα έχουν την ικανότητα να διαπερνούν τα αιμοφόρα αγγεία και γιατί;

70. Ποια κατηγορία λευκών αιμοσφαιρίων διαφοροποιείται σε μακροφάγα;

71. Ποια κύτταρα παράγουν αντισώματα;

72. Ποιος ο χρόνος ζωής των λευκών αιμοσφαιρίων;

73. Πόσα λευκά αιμοσφαίρια βρίσκονται φυσιολογικά ανά mm³ αίματος; Πώς μεταβάλλεται ο αριθμός τους σε περιπτώσεις μολύνσεων και γιατί;

74. Τι γνωρίζεται για τη μέγεθος, το σχήμα, τη δομή και το χρώμα των αιμοπεταλίων;

75. Ποιος ο χρόνος ζωής των αιμοπεταλίων;

76. Πόσα αιμοπετάλια βρίσκονται φυσιολογικά ανά mm³ αίματος;

77. Ποια κύτταρα του αίματος στερούνται πυρήνα;

78. Γιατί ο αριθμός των κυττάρων του αίματος αποτελεί διαγνωστικό εργαλείο;

79. Να συγκρίνετε τα ερυθρά αιμοσφαίρια με τα λευκά αιμοσφαίρια.

80.  Τι είναι το πλάσμα και από τι αποτελείται;

81. Πώς ονομάζεται το υγρό του αίματος;

82. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι πρωτεϊνες του πλάσματος του αίματος και ποιος ο ρόλος κάθε κατηγορίας;

83. Tι ονομάζουμε ορό του αίματος;

84. Ποιες οι λειτουργίες του αίματος;

85. Γιατί είναι σημαντική η πήξη του αίματος;

86. Πώς κατά την πήξη του αίματος σχηματίζεται ο θρόμβος που σταματά τη ροή του αίματος;

87. Τι είναι η θρομβίνη και ποιοι παράγοντες είναι απαραίτητοι για το σχηματισμό της;

88. Με ποιους τρόπους το κάπνισμα βλάπτει το κυκλοφορικό;

89. Tι γνωρίζετε για την αιμορροφιλία;

90. Πώς καθορίζονται οι ομάδες αίματος;

91. Τι είναι τα συγκολλητινογόνα και τι οι συγκολλητίνες;

92. Να αναφέρετε τα αντιγόνα και τα αντισώματα που υπάρχουν στις ομάδες Α, Β, ΑΒ και Ο.

93. Γιατί η ομάδα Ο δίνει αίμα σε όλες τις άλλες ομάδες, ενώ η ΑΒ μόνο στη δική της ομάδα;

94. Ένας δότης οµάδας αίµατος Β σε ποιες οµάδες µπορεί να δόσει αίµα;

95. Γιατί οι άνθρωποι που έχουν οµάδα αίµατος Ο ονοµάζονται "παγκόσµιοι δότες";

96. Μπορούν όλοι να πάρουν/δώσουν αίμα από/σε όλους;

97. Ποια ομάδα είναι η πιο «τυχερή»;

98. Στο νοσοκομείο που εργάζεστε 2 ασθενείς έχουν ομάδα αίματος Ο, ένας ΑΒ και ένας Β. Καθένας έχει ανάγκη από μια φιάλη αίμα. Aν υπάρχουν διαθέσιμες στο νοσοκομείο 1 φιάλη αίματος ομάδας Ο, 2 ομάδας Α και 1 ομάδας Β, καλύπτονται οι ανάγκες σε αίμα;

99. Πότε προκαλείται συγκόλληση των ερυθρών αιμοσφαιρίων και τι συνέπειες έχει;

100. Πότε χρειάζεται να ξέρουµε την οµάδα αίµατος;

101.Tι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τις μεταγγίσεις;

102.Από ποια αλληλόμορφα καθορίζονται οι ομάδες αίματος και ποια η σχέση μεταξύ τους;

103. Εκτός από το σύστημα ΑΒΟ, ποιος άλλος παράγοντας λαμβάνεται υπόψη για τον χαρακτηρισμό και την ταξινόμηση του αίματος ενός ατόμου;

104.Ποια άτομα χαρακτηρίζονται ως Rhesus θετικά και ποια ως Rhesus αρνητικά;

105.Τι θα συμβεί αν ο παράγοντας Rhesus ενεθεί σε άτομο Rh^-;

106.Πότε μπορεί ο παράγοντας Rhesus να δημιουργήσει πρόβλημα σε ένα νεογέννητο βρέφος; Πώς μπορεί να ξεπεραστεί το πρόβλημα αυτό;

107.Πότε ένα άτομο πάσχει από αναιμία;

108.Ποια είδη αναιμίας υπάρχουν και πού οφείλεται το καθένα;

109.Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν η σιδηροπενική αναιμία και η μεσογειακή αναιμία;

110.Ένας γιατρός χορηγεί σε ασθενή του βιταμίνη Κ και του συνιστά να καταναλώνει τροφές πλούσιες σε Ca. Τι συμπτώματα μπορεί να εμφανίζει ο ασθενής;

111.Ένα άτομο που αισθάνεται αδικαιολόγητα κόπωση επισκέπτεται τον γιατρό του ο οποίος του συνιστά: α) Εργαστηριακές εξετάσεις για τον προσδιορισμό του επιπέδου της αιμο­σφαι­ρίνης στο αίμα. β) Διατροφή πλούσια σε ψάρια, πουλερικά, γαλακτομικά, συκώτι,  δημητριακά, σταφίδες, φακές. Να δικαιολογήσετε τις οδηγίες του γιατρού.

Προσοχή στις εικόνες 3.4, 3.7, 3.8, 3.11, 3.15, 3.16, 3.21 και στον πίνακα 3.2.

    Δείτε πώς η καρδιά αντλεί το αίμα εδώ. 

    Δείτε τη μορφή και τη λειτουργία των κυττάρων του αίματος εδώ.
    Μπορείτε να μάθετε για τον καρδιακό παλμό εδώ και για την κυκλοφορία του αίματος εδώ.