Μάθημα 5: Γεωγραφία Β' Γυμνασίου

Oι χάρτες αποτελούν χρήσιμο εργαλείο όχι μόνο για τη μελέτη του χώρου της Ευρώπης αλλά και για τη μελέτη των κατοίκων της και των δραστηριοτήτων τους. Οι πληροφορίες που παίρνουμε από τους χάρτες είναι από πολύ γενικές (π.χ. για το επίπεδο κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης των Ευρωπαίων σε σχέση με αυτό των κατοίκων άλλων ηπείρων) έως πολύ εξειδικευμένες (π.χ. για την αγροτική παραγωγή σε συγκεκριμένη περιοχή μιας χώρας). Μελετώντας χάρτες της Ευρώπης μπορούμε να διαπιστώσουμε, μεταξύ άλλων, ότι: 1) Η ήπειρος αυτή είναι πυκνοκατοικημένη και οι κάτοικοι της απολαμβάνουν ένα ικανοποιητικό επίπεδο ζωής. 2) Παρά τη μικρή έκταση της ηπείρου, υπάρχει μεγάλος αριθμός κρατών σε σχέση με αυτά άλλων μεγαλύτερων ηπείρων. Συγκεκριμένα, υπάρχουν 46 κράτη, συμπεριλαμβανομένων και των επτά μικρών σε έκταση: Βατικανό, Άγιος Μαρίνος, Μονακό, Μάλτα, Λιχτενστάιν, Λουξεμβούργο, Ανδόρα.  3) Η θάλασσα είναι σημαντικός παράγοντας στη ζωή των Ευρωπαίων, αφού είναι ελάχιστα τα κράτη που δε βρέχονται από αυτήν (Μολδαβία, Λευκορωσία, Σερβία, ΠΓΔΜ, Ελβετία, Ανδόρα, Ουγγαρία, Αυστρία, Τσεχία, Σλοβακία, Λουξεμβούργο, Λιχτενστάιν, Βατικανό, Άγ. Μαρίνος). 4) Επίσης, μπορούμε να βρούμε αρκετές πληροφορίες για τις θρησκείες, τις γλώσσες, την ιστορία, την επίδραση των ανθρώπων στο φυσικό της περιβάλλον κ.ά. από τον κατάλληλο κάθε φορά χάρτη και να καταλήξουμε σε διάφορες διαπιστώσεις. 5) Τέλος, διαπιστώνουμε ότι το περιβάλλον στην Ευρώπη έχει υποστεί μεγάλες αλλαγές από τον άνθρωπο, αφού στην ήπειρο κυριαρχούν οι πόλεις, τα τεχνικά έργα, η βιομηχανική δραστηριότητα, τα συγκοινωνιακά  δίκτυα κ.ά. Έτσι, ενώ παλαιότερα το περιβάλλον (ανάγλυφο, έδαφος, κλίμα) καθόριζε τα πάντα σε μια περιοχή, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και της επιστήμης το ανέτρεψε αυτό, καθώς δίνει τη δυνατότητα στον Ευρωπαίο να ξεπερνά τους περιορισμούς που θέτει το περιβάλλον και να αναπτύσσει δραστηριότητες που παλαιότερα δεν μπορούσαν να γίνουν.